Uit een VOG kun je opmaken of iemand een strafblad heeft of niet. Zo ja, kun je bepalen of het strafblad een bezwaar vormt voor het uitoefenen van een bepaalde functie. De aanvragen van een Verklaring Omtrent het Gedrag worden exclusief behandeld en afgegeven door Justis.
Waarvoor heb je een VOG nodig?
Sportverenigingen hebben de plicht om maatregelen te nemen tegen potentieel grensoverschrijdend gedrag. Het instellen van een VOG is één van de acties om dit te voorkomen. Bovendien hebben meerdere sportbonden en gemeenten in Nederland het afgeven van een VOG voor trainers en coaches als voorwaarde gesteld voor een gemeentelijke subsidie.
Waarom een VOG?
Het aanvragen van een VOG maakt het onderwerp grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar. Daarnaast heeft onderzoek aangetoond dat het vragen van een Verklaring Omtrent Gedrag bijdraagt aan de veiligheid binnen een organisatie.
Een VOG toont aan dat een vrijwilliger geen verleden heeft dat zijn of haar activiteiten als vrijwilliger in de weg staat. Zo zorg je voor een veilige werkomgeving binnen jouw vereniging.
Voorwaarden voor het aanvragen van een VOG
Het is voor iedereen die ingeschreven staat bij een Nederlandse gemeente en beschikt over een DigiD mogelijk om een VOG aan te vragen. Als je geen strafbare feiten hebt gepleegd, krijg je een VOG. Heb je wel strafbare feiten gepleegd, dan wordt er door Justis beoordeeld of dit een obstakel vormt voor de functie waarvoor je er een aanvraagt.
Voor het aanvragen van een VOG moet je:
- Beschikken over een DigiD
- Ingeschreven staan bij een Nederlandse gemeente
- Gebruikmaken van iDEAL
Hoe ziet een VOG eruit?
Als vrijwilligersorganisatie dien je te controleren of de Verklaring Omtrent het Gedrag legitiem is. Het is dan ook belangrijk om te vragen naar het originele exemplaar van de VOG. Zo heb je de grootste kans om vast te stellen of het document echt is.
Zo ziet een VOG eruit. Bij twijfel kun je echter het beste contact opnemen met Justis.
De terugkijktermijn bij het aanvragen van een VOG
Bij het aanvragen van een VOG wordt standaard tot vier jaar teruggekeken. Dit betekent dat iemand vier jaar na een straf weer een VOG kan krijgen. In sommige gevallen kan een vrijwilliger echter eerder een VOG krijgen, wanneer het strafbare feit de vrijwilligersactiviteiten niet in de weg staat.
Er wordt langer teruggekeken wanneer iemand:
- Gestraft is voor een zedendelict
- In de gevangenis zat in de vier jaar vóór de VOG-aanvraag
- Een speciaal beroep beoefent, zoals taxichauffeur of boa
Voor mensen jonger dan 23 jaar wordt er tot twee jaar teruggekeken.
Afwijzing van de VOG
Als de VOG wordt afgewezen, dan ontvangt de vrijwilliger eerst een brief over het voornemen tot afwijzing. De vrijwilliger heeft dan twee weken om in een brief uit te leggen waarom hij of zij het hier niet mee eens is.
Uiteindelijk bepaalt Justis of de VOG alsnog wordt gegeven of niet. Bij een afwijzing kan de vrijwilliger binnen zes weken bezwaar maken door middel van een bezwaarschrift. Hierin geeft de vrijwilliger aan waarom deze het niet eens is met het besluit.
Waarom is het aanvragen van een VOG noodzakelijk voor verenigingen?
Het aanvragen van een VOG is belangrijk in het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag binnen verenigingen. Door dit te vragen van de leden binnen jouw vereniging, geef je het signaal af dat je sociale veiligheid belangrijk vindt. Ook zorg je hiermee voor meer zekerheid over het verleden van vrijwilligers binnen de vereniging.
Een VOG verkleint de kans dat mensen die in het verleden onwenselijk gedrag hebben vertoond richting minderjarigen en/of andere (kwetsbare) personen, aan de slag kunnen bij jouw vereniging.
Wat kost het om een VOG aan te vragen voor mijn sportvereniging?
In Nederland subsidieert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) de aanvraag van een VOG voor vrijwilligers. Als sportvereniging kun je geheel kosteloos een VOG aanvragen via www.gratisvog.nl. Sinds 2015 zijn er via deze website al bijna 170.000 gratis VOG’s afgegeven aan vrijwilligers in de sport.
VOG aanvragen: alleen in het begin of periodiek?
AllUnited adviseert verenigingen om de VOG niet alleen voor het toetreden als vrijwilliger verplicht te maken, maar ook periodiek. Zo kun je voorkomen dat een vrijwilliger die grensoverschrijdend gedrag heeft vertoond en daardoor in aanraking is gekomen met justitie, zijn vrijwilligersfunctie kan blijven beoefenen.
Ben je verplicht om als organisatie de VOG te bewaren?
Het administreren van een VOG is niet verplicht voor sportverenigingen of andere organisaties. Het is echter praktisch en goed voor de sociale veiligheid voor sportverenigingen om een goede administratie bij te houden.
Wel is het nodig om nadrukkelijk toestemming te vragen van je vrijwilligers voordat je de originele VOG of een kopie daarvan bewaart. Bovendien moet je als vereniging documenteren waarom het noodzakelijk is om deze gegevens te bewaren en moet je duidelijk aangeven hoe de veiligheid van deze persoonsgegevens gewaarborgd blijft.
Hoe administreer je de VOG’s binnen de vereniging?
Als je besluit om de VOG-informatie te administreren, dan is het mogelijk om met een simpele namenlijst en een vinkje achter de naam aan te geven of iemand wel of geen VOG heeft. Daarnaast kun je eventuele data toevoegen, zodat je precies weet wanneer het weer tijd is om een nieuwe VOG aan te vragen.
Maak je gebruik van de verenigingssoftware van AllUnited? Met onze aanvullende VOG-module kun je VOG’s administreren en signaleren. Op deze manier heb je altijd een up-to-date overzicht van de vrijwilligers met of zonder een VOG.
Bovendien kun je in ons systeem een vervaltermijn toevoegen. Zo kun je bijhouden wanneer er voor het laatst een Verklaring Omtrent het Gedrag voor een vrijwilliger is aangevraagd.
AllUnited voor bonden: inzicht in het VOG-beleid van verenigingen
Als bond die is aangesloten bij AllUnited, krijg je inzicht in het VOG-beleid van de verenigingen. Zo kun je eenvoudig zien welke verenigingen een actief VOG-beleid voeren.
Benieuwd naar onze mogelijkheden voor het administreren en signaleren van de VOG?
AllUnited is de snelst groeiende en meest veelzijdige beheeroplossing voor verenigingen, stichtingen en bonden in Nederland. Wij helpen bestuurders van ruim 1500 clubs en diverse sportbonden en verenigingen.
Lees meer over het eenvoudig administreren en signaleren van de VOG via onze module.
Veelgestelde vragen over VOG
Grensoverschrijdend gedrag heeft grootschalige gevolgen voor leden, ouders, de vereniging en de omgeving. Iemand die grensoverschrijdend gedrag te verduren heeft gehad, heeft hier vaak jarenlang en soms zelfs levenslang last van. Het is vanzelfsprekend dat ongewenst of grensoverschrijdend gedrag niet getolereerd mag worden.
Wat valt er onder grensoverschrijdend gedrag:
- Pesten
- Dwang en misbruik van de machtspositie
- Psychisch, verbaal of fysiek geweld
- Buitensluiten / discrimineren
- Seksueel overschrijdend gedrag
Het bestuur is eindverantwoordelijk voor de veiligheid
Binnen verenigingen is het bestuur eindverantwoordelijk voor de veiligheid van de leden. Deze verantwoordelijkheid dragen zij echter niet alleen. Iedereen is verantwoordelijk: sporters, trainers, toezichthouders en bestuurders.
Het bestuur kan onmogelijk altijd overal bovenop zitten en bij iedere training aanwezig zijn. Toch is dit wel belangrijk, want dit zijn juist de situaties waar de kans op grensoverschrijdend gedrag groter is en waar het bestuur eindverantwoordelijk voor is.
In een Verklaring Omtrent het Gedrag staan gegevens die van belang zijn voor de vereniging. In een VOG staan de persoonlijke gegevens, het doel van de aanvraag en het screeningsprofiel.
Persoonlijke gegevens
Wat betreft de persoonlijke gegevens moet je denken aan de volgende informatie:
- Initialen
- Achternaam
- Geslacht
- Adres
- Geboortedatum
- Geboorteplaats
Doel van de aanvraag
Bij het aanvragen van een VOG is het belangrijk dat de vrijwilliger aangeeft wat het doel is van de aanvraag. Denk hierbij aan een omschrijving zoals ‘vrijwilliger sportvereniging’.
Screeningsprofiel
De screening wordt gedaan op basis van het screeningsprofiel. De vrijwilliger kiest eerst een specifiek screeningsprofiel:
Specifiek screeningsprofiel
Daarnaast maak je een keuze uit één of meerdere algemene screeningsprofielen op basis van functies waar een VOG voor benodigd is. Uit de screening zal naar voren komen of het profiel conflicteert met de functie die de vrijwilliger wenst te beoefenen.
Algemeen screeningsprofiel
Advies over screeningsprofielen
Over het algemeen geeft de bond advies over de screeningsprofielen die vereist zijn voor de verschillende functies binnen een vereniging. De club zelf maakt echter de keuze om het advies van de bond wel of niet op te volgen.
Het ministerie van Veiligheid en Justitie beoordeelt de aanvraag voor een VOG. Twee tot vier weken na de aanvraag krijgt de vrijwilliger de VOG per post thuisgestuurd door Justis. Bij een afwijzing ontvangt hij of zij daar een brief van.
Het is de verantwoordelijkheid van de vereniging om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Samen staan we sterker. Hoe meer verenigingen de veiligheid van hun leden serieus nemen, des te groter is de kans dat grensoverschrijdend gedrag wordt uitgebannen.
De vereniging dient hiervoor de juiste maatregelen te bieden. Een VOG is een van de manieren om de kans hierop te verkleinen.
Mocht je als vereniging geen gebruik maken van een VOG en wel te maken krijgen met grensoverschrijdend gedrag, dan kan dit grote gevolgen hebben, zoals:
- De emotionele en eventuele lichamelijke schade voor het slachtoffer.
- Een slechte reputatie als vereniging, waar moeilijk bovenop te komen is.
- Het kwijtraken van sponsoren en de daaruit voortvloeiende inkomsten.
- Vrijwilligers en leden die stoppen omdat ze niet meer geassocieerd willen zijn met de vereniging.
Bestuurders kunnen een hoop doen om te zorgen voor een veilig klimaat, zoals:
- Controlebeleid
- Zorgen voor een duidelijke verdeling van de autoriteit
- Vertrouwenscontactpersonen aanstellen
- Meldingen serieus en adequaat behandelen
Neem bij vragen contact op met het juridisch sportloket
Heb je specifieke vragen over de juridische inrichting voor jouw vereniging en hoe je kunt zorgen voor een veilige omgeving voor leden en vrijwilligers? Dan biedt het juridisch sportloket laagdrempelige toegang tot juridische hulp toegespitst op verenigingen.
